Dünya yüzeyinde gerçekleşen zelzeleler kendilerini kimi sallantı kimi de yer değiştirme biçiminde göstermektedir. Türkiye, dünyanın en faal zelzele nesillerinden birinin üzerinde bulunmaktadır. Geçmişte yurdumuzda birçok yıkıcı zelzeleler olduğu üzere, gelecekte de sık sık oluşacak zelzelelerle Aka can ve mal kaybına uğrayacağımız bir gerçektir. Türkiye’de en tehlikeli fay sınırlarından biri şimal Anadolu Fay çizgisidir. şimal Anadolu Fay sınırına benzeyen San Andreas Fay Çizgisi ise dünyanın en tehlikeli fayı olarak biliniyor.
SAN ANDREAS FAY SINIRI NEREDE?
San Andreas Fay Sınırı ya da San Andreas Kırığı, Kaliforniya boyunca yaklaşık 1200 kilometre (750mil) uzanan bir kıta dönüşüm fayıdır. Pasifik levhası ile şimal Amerika levhası ortasındaki tektonik sonu oluşturur ve sağ yanal atımlı bir faydır. Fay, her biri farklı özelliklere ve farklı derecede zelzele riskine sahip üç kısma ayrılır. Fay boyunca kayma oranı 20 ila 35 mm ortasında değişir
Fay, 1895’te şimal zonu keşfeden UC Berkeley’den Andrew Lawson tarafından tespit edildi. İsmini San Andreas Gölü’nden almıştır. 1906 San Francisco zelzelesinin akabinde Lawson, fayın Güney Kaliforniya’ya kadar uzandığı sonucuna vardı.
1953’te jeolog Thomas Dibblee, fay boyunca yüzlerce mil yanal hareketin meydana gelebileceği sonucuna vardı. Fay, birinci olarak yaklaşık 20 milyon Yıl Evvel ortaya çıktı.
SAN ANDREAS VE şimal ANADOLU FAYI BENZERLİKLERİ
Jeolog İhsan Ketin bu benzerliği şöyle açıklamıştır:
San Andreas ve şimal Anadolu Fay zonları birçok istikametleri ile birbirine benzerler. San Andreas Fayı üzere, şimal Anadolu Fayı da yeryüzünde ençok tanınan Jeolojik yapılardan biridir. Her ikisi de sag istikametli, doğrultu atımlı faylardır ve birebir vakitte transform fay niteliğindedirler. Yaşları (Miyosen sonları yahut Pliyosen, 10-12 milyon Yıl öncesi),
boyları (1100 ile 1600 km) ve zon olarak genişlikleri (1/2 ile 10 km) birbirine Fazla yakındır. Yatay kayma hareketleri temel itibariyle sağ: istikametli olmakla bir arada, her ikisinin de sol-yönlü olarak devinim eden kollan vardır (Garlock ve DoğuAnadolu Fayları gibi). Lakin, her iki fay zonunun topoğrafik görünümleri ile en Çok atım bedelleri birbirinden hayli farklıdır: San Andreas Fayı boyunca oluşan en Aka atım, yaklaşık 300 km olduğu halde, şimal Anadolu’da bugüne dek saptanan en Aka atım pahası 85-90 km kadardır.
Yorum Yok