Göğüs Hastalıkları Uzmanı olarak vazife yapan Dr. Öğr. Üyesi Yeşim Demirel Barut, 2 Mayıs Dünya Astım Günü yaklaşırken hastalık ile ilgili bilgiler verdi.
Astımın akut ataklarla giden kronik bir hastalık olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Üyesi Barut, “Hırıltılı, hışırtılı teneffüs, soluk darlığı ve kimi öksürük halinde belirtiler görülebilir” dedi.
TÜRKİYE’DE HER 7-8 ÇOCUKTAN BİRİ ASTIMLI
Astım cinslerinin alerjik astımlar ve non-alerjik denilen alerjik olmayan astımlar olarak ikiye ayrıldığını belirten Barut, “Alerjik astımlar genelde çocukluk periyodunda başlayan, en sık gördüğümüz ve en kolay teşhis koyduğumuz astım tipleri. Non-alerjik dediğimiz ise alerjiden Müstakil olan astımdır. Bunun da birçok alt tipi vardır. Bir kısmı obeziteye bağlı yani kiloya bağlı astım. Fix hava hassaslığı dediğimiz sabit hava darlığına bağlı olan astım. Onun dışında Uğraş astımı, idman astımı dediğimiz astımlar ya da büsbütün alerji dışındaki iritanlara bağlı astımlar halinde sınıflandırabiliyoruz. Dünya datalarına nazaran şu Lahza 300 milyon civarında astımlı Hadise var. Türkiye’de sıhhat Bakanlığı yüzde 4.5 üzere bir orandan bahsediyor. Yüzde 4.5 dediğimiz vakit, Türkiye’de yaklaşık olarak her 12-13 erişkinden birinin astımlı, 7-8 çocuktan birinin astımlı olmasından bahsediliyor. 2025 yılında 100 milyon civarında insan astımlı olarak yaşantıya katılacak diye hesaplanıyor” diye konuştu.
PANDEMİDE SIK DETERJAN KULLANIMI ASTIMLILARI Olumsuz ETKİLEDİ
Astımda öteki hastalıklardan farklı bir artış yaşandığını söylemenin Fazla gerçek olmadığını Anlatım eden Barut, “Son yıllarda Özel bir artış olmadı. Ama alerjenlerin artması, pandemi periyodundaki dezenfektanların ve deterjanların Çok kullanımı astım hastalarını Olumsuz etkiledi. ancak Özel bir artış yok. Astım kronik bir hastalık. Yani tabiatıyla geçen bir hastalık değil. Bu nedenle şöyle diyoruz: ‘Astımdan korkma, astımdan korunabilirsin ve astımı Denetim edebilirsin.’ Şayet şahıs düzgün tedavi görürse ve hekim denetimini ihmal etmezse astımdan korkmasına gerek yok. Denetim altında gidebilir. Lakin uygunlaşan bir hastalık değil. Onu biliyoruz” tabirlerini kullandı.
HERKESİN ATAĞI FARKLI OLUYOR
Astımın ataklarla giden bir hastalık olduğunun altın çizen Dr. Öğr. Üyesi Barut, “İyileşmiyor lakin belirli bir Devre olağan oluyorsunuz. Aşikâr bir Devre girişken devri dediğimiz hastalığı hissettiğiniz Devre oluyor. girişken devrinde hastanın ilaçlarında ayarlama yapılıyor. Onun dışında stabil bir ilaç ayarlaması yapılıyor. Herkesin atağı farklı. Şahsa nazaran tedavi de değişiyor. Atağın hali de değişiyor. O şahsa nazaran tedaviyi düzenliyoruz.
Normal vakitte başka bir düzenleme yaparken, girişken vaktinde daha farklı bir düzenleme yapıyoruz. Ona nazaran de Denetim altında tutuyoruz. Eski vakitlerde ilaçlarımız daha az olduğu için astımın birtakım riskleri vardı. Astımdan ölen beşerler vardı. Sosyoekonomik şartlar bu hastalıkta Fazla belirleyici. Hala üçüncü dünya ülkelerinde astımdan ölen beşerler görülüyor lakin eskisi kadar Fazla değil. Zira ilaçlar Fazla gelişti ve gelişmeye devam ediyor. Şayet tabiple hasta düzgün bir irtibat kurar ve nizamlı bir Denetim sağlanırsa yüzde 95 Denetim altında gidiyor. Yüzde 5’lik bir kısım Mevcut ki maalesef o şahıslar ‘zor astım’ sınıfına giriyor. O kısımda biraz zorlanıyoruz. Zira verdiğimiz ilaçlara karşı dirençli fakat onlar üzerinde de şu Lahza çalışmalar devam ediyor” dedi.
Covid-19 pandemisinin astım hastalarını nasıl etkilediğinden bahseden Barut, “Bu hususla ilgili araştırmalar yayınlanmadan Evvel benim de kendi pratiğimde gördüğüm bir şey vardı. Kovid-19 periyodunda astımlılar ve Koah’lılar, bizim Fazla temas ettiğimiz hastalardı. çok korktular. ‘Covid geldi biz ne yapacağız, öleceğiz, biteceğiz’ diye düşündüler. Lakin korkulan kadar olmadı. Zira öncelikle bu hastalar kendilerini uygun korudular. İkincisi kullandıkları Kamu ortasında fısfıs formunda tabir edilen inhaler biçimi ilaçları vardı. Bu ilaçlar hastaları korudu. Daha sonra sonra da araştırmalar yayınlandı. Hatta Çin’de yapılan bir yayında dezonik dediğimiz bir etken hususun Önemli manada astımlı hastalarda kollayıcı olduğu ortaya çıktı. Bu unsur daha sonra Kovid geçiren ağır hastalarda kullanılmaya başlandı” halinde konuştu.
KİMİN ASTIM OLACAĞINI GENETİK FAKTÖRLER BELİRLEYEBİLİR
Astımdan korunmanın güç olduğunu zira astımda genetik faktörlerin de tesirli olduğunu söyleyen Barut, “Çevresel faktörler de var. Yani başlı başına bir şeyden Dolayı astım oluyoruz üzere bir şey söylemek Fazla sıkıntı. Kimin astım olacağını birtakım Vakit genetiğiniz belirliyor. Ebeveyn babası astım olan çocuklarda Şayet yalnızca Ebeveyn astımsa ya da baba astımsa yüzde 20-30 astım olma mümkünlüğü var. Ebeveyn de babada astımsa yüzde 60-70’tir. Bunun korunması yok yani. ancak şöyle bir şey var.
Alerjik insanlarda astıma dönüşüm var. Bilhassa küf mantarları, konut akarları üzere o Küme alerjenlere Fazla temas edenler de hastalığa dönebiliyor. temel Sıkıntı astımı engellemek değil, denetime almak. Aslında hastaları Denetim edebiliyoruz. En Değerli nokta o. Yani Ömür kalitesini artırabiliyoruz. Biz astımdaki başarıyı şöyle tanımlıyoruz: şahıs ne kadar az girişken geçirirsek astım tedavisi o kadar başarılıdır. Atağı da biz o kadar üye indirebiliyoruz ki bir insan hayatı boyunca astım tanısı aldıktan sonra tahminen 1, tahminen 2 sefer girişken geçirerek hayatını devam ettirebiliyor. Bu da Ömür kalitesini inanılmaz bir hale sokuyor” tabirlerine yer verdi.
ASTIMDA MUVAFFAKİYETİN SIRRI AZ EŞYA, AZ TOZ, AZ KOKU
Alerjik ve kronik astımlıların nasıl yaşaması gerektiği hakkında konuşan Barut, “Birincisi konutunun hali Fazla kıymetli. Bizim için alerjinin en Aka özelliği kişinin gece uyarılmasıdır. Gece uyarılıp gündüz de şikâyetler oluşturması. Aslında genelde Fazla Aka bir oranda alerjiyle tetiklenen bir şey olduğu için konutunda evcil hayvan, çiçek vesaire üzere etkenlerin az olmasını tercih ediyoruz. Az eşya, az toz tutan ortam, az dezenfektan, az koku başarıda başrol oynuyor. Sigara muhakkak yasak olmalı. Mutlaka yıllık grip aşılarının yapılmasını istiyoruz. Tertipli hekim denetimi, nizamlı ilaç kullanımı ve hastanın kesinlikle ilaçlarının en küçük bir girişken olduğu takdirde tabibine Çabucak ulaşıp ona nazaran ilaç lezyonunun tekrar yapılmasını istiyoruz” dedi.
Baharda risk faktörlerinin Önemli biçimde arttığını söyleyen Barut, “Astımlı hastalarda alerji potansiyeli Fazla yüksektir. Bahar aylarında en Aka sorun Alışılmış polenler. fakat yalnızca ilkbaharda değil. örneğin ilkbaharda çiçek polenleri Fazla fazladır ancak Sonbahar aylarında da ot polenleri Fazla fazladır. Biz de hastalarımıza o devirlerde, ‘Piknik biçimi bir yere sık gitme, camlarını Fazla Çok açma, çıkacaksan maske kullan, gideceksen Şayet şikâyetin olursa kesinlikle süratli başvur’ diyoruz. Birtakım vakitlerde o Devre gelmeden Evvel Şayet belirli bir devirde, belirli bir 3 aya sınırlayabiliyorsak, anti alerjik ilaçlarının dozunu erken artışa geçirebiliyoruz” halinde konuştu.
İLAÇLAR Denetim EDİCİ VE RAHATLATICI OLARAK İKİYE AYRILIYOR
Astım tedavisinde kullanılan ilaçların, Denetim edici ve rahatlatıcı ilaçlar olarak ikiye ayrıldığını belirten Barut, “Kontrol edici ilaçlar uzun periyodik kullanılan daha fazla uzun tesirli ve hastalığın sistemini etkileyici ve tedavi edici dediğimiz ilaçlardır. Rahatlatıcı ilaçlar ise akut girişken devrinde soluk darlığını ortadan kaldırıcı ya da öksürüğü rahatlatıcı ilaçlar formunda kısa tesirli ilaçlardır” dedi.
“HALKI BİLİNÇLENDİRMEK İSTİYORUZ”
Yaklaşan 2 Mayıs Dünya Astım Günü hakkında da konuşan Barut, “Biz göğüs hastalıkları tabipleri olarak o günle bir farkındalık oluşturmak istiyoruz. Zira artık astım korkulacak bir hastalık değil. Denetim edilecek bir hastalık. 1998 yılında dünya astım günü olarak her Yıl mayıs ayının birinci salı günü biz bugünü kutluyoruz. Halkı bilinçlendirmek istiyoruz. Artık astımdan vefat diye bir şey kalmadı. Lütfen gelin, tedavinizi yaptırın. çok Yalın halde bu sorunu halledelim. Sağlıklı, keyifli, ataksız günlerimiz olsun istiyoruz” diyerek açıklamalarını sonlandırdı.
Yorum Yok