Tarihçi Prof. Dr. Hakkı Uyar, Atatürk önderliğindeki bir avuç yurtseverin 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkmasıyla başlayan Ulusal Kurtuluş Savaşı’nı ve Meclis’in bu savaştaki yerini Cumhuriyet’e anlattı.
Osmanlı’dan Cumhuriyete geçiş sürecinin idealist ve vatansever aydınlarının, gücün tümünü elinde toplayan mutlak monarşiye karşı olduğunu belirten Uyar, “Çünkü Şahıs idarelerinin Çağdaş olmadığını ve ülkeyi felakete sürükleyebildiğini görmüşlerdi” dedi. Yürütme, yasama ve yargının farklı olmasının, yani kuvvetler ayrılığının bulunmasının ve gücün Biricik merkezde toplanmamasının, ortak aklın varlığının, Denetim ve istikrarın işlemesinin ülkenin çıkarları açısından Çağdaş dünyanın Temel parametresi olduğunu kaydeden Uyar, “Meclis’in, ortak aklın dışlandığı Biricik adamın olduğu idarelerde onlarla anlaşmak, Amel bitirmek batı dünyası açısından Fazla daha kolay ve süratli gayeye ulaşma imkanı sağlar. Fakat bu, daima milletlerin aleyhinedir” diye konuştu.
(Hakkı Uyar)
‘İŞBİRLİKÇİ PADİŞAH’
Atatürk’ün öncülük ettiği Kurtuluş Savaşı’nın, başından itibaren ortak akılla devinim etme temeline dayandığını vurgulayan Uyar, “Kuvayı Ulusala ve Müdafaai Hukuk hareketi, kongreler toplayarak halkı iç ederek ülkenin kurtuluşunu gerçekleştirmek istedi. İşgaller periyodunda işbirlikçi padişahhalife ve hükümetine Karşın inisiyatif ele alınarak iştirakçi bir demokrasi tecrübesi yaşandı. 19 Mayıs bu kurtuluş çabasının başlangıç noktasıdır” tabirlerini kullandı.
‘EŞİ GİBİSİ YOK’
“Aslında yakın Devre Türkiye tarihi, saltanat ve Biricik adam idaresi yanlısı gericilerle çağdaş ve demokratik bir Cumhuriyet kurmak isteyenlerin, şahsi idareye, saltanata karşı olan ilericilerin mücadelesidir” değerlendirmesinde bulunan Uyar, şunları kaydetti:
“Türk Bağımsızlık Savaşı, 20. yüzyılın birinci ve en Aka bağımsızlık savaşıdır. Bu, Yeniden istisnai bir biçimde bir Tüm gücün toplandığı Meclis eliyle yapıldı. O periyotta Güç Atatürk’te değil, Meclis’teydi. Meclis öncesindeki kongreler devrinde de temel olan millete dayanmaktı. Hasebiyle Kurtuluş Savaşı periyodunu yöneten Gazi Meclis, hem savaşı yönetti hem de devlet kurdu. Bu, dünyada eşi gibisi olmayan bir örnektir. Atatürk de bütün gücünü milletten ve bu Meclis’ten aldı. Eski Türkiye’nin merkezinde Meclis vardı. Yeni Türkiye’nin merkezinde Meclis yok. Elbet 19 Mayıs yalnızca bir gençlik bayramı değil; bütün milletin bayramıdır. Uzun yüzyıllardan sonra Türk milletinin yine uyanışıdır, Türk Rönesansı’dır. Cumhuriyetin birinci yüzyılını tamamlarken, Cumhuriyetin ikinci yüzyılında gençliğe ve millete düşen misyon, Türkiye’yi insanlık aleminin en saygın ve en müreffeh ülkelerinden biri kılmak olacak. Bunun merkezinde yine Meclis’in olması bir mecburilik.”
Yorum Yok