Getty ImagesABD’de nüfusun yüzde 31’i hayatlarının bir basamağında anskiyete bozukluğu yaşıyor. Bunlar ortasında en yaygın olanları genel aksiyete bozukluğu, panik Arıza ve toplumsal anksiyete bozukluğu düya çapında her Yıl Çehre milyonlarca kişiyi etkiliyor.
Son 20 yılda Özellikle gençler ortasında Kaygı bozuklukları gitgide yaygınlaşıyor.
Peki artan sayıda ve çeşitlilikte ilaç tedavisi, onaylanmış terapi metodu ve şahsî gelişim kitabı olmasına Karşın bu Problem neden çözülemiyor?
Future Deriyse (Gelecek Korkusu: Anksiyete Sizin İçin neden Yararlıdır?) kitabımda yazdığım üzere, ben dahil, ruh sıhhati uzmanları geçmişte insanları istemeden anksiyetenin tabiatı hakkında yanlış yönlendirdik.
Ama artık 21’inci yüzyılda korkuyu anlamak ve onunla yaşamak için daha yararlı ve umutlu bir yaklaşım sunuyorum.
Aslında anksiyete üzere negatif hisler uzunca bir müddettir irrasyonellikten yıkıcılığa kadar geniş bir yelpazede Üzücü bir şöhrete sahip oldu.
Antik Roma şairi Horace 2 bin Yıl Evvel öfkenin kısa bir meczupluk anı olduğunu yazmıştı. Lakin Darwin’in İnsanda ve Hayvanlarda Hislerin Tabir Edilmesi kitabıyla başlayarak nihayet 150 yıldaki araştırmalar bize öfke, endişe ve Kaygı üzere hislerin tehlikeli olmaktan Fazla yararlı hisler olduğunu gösterdi.
Duygular Çehre binlerce yıllık birikimle şekillendirilen ve insanların hayatta kalmasını sağlayan araçlardır. Bunu iki formda yaparlar: Bilgi ve hazırlık.
KAYGI neden MÜTTEFİKİMİZDİR?
Anksiyete bilinmeyen istikbal hakkında bilgidir: Üzücü bir şey olabilir lakin güzel bir şey de olabilir. Telaş, Covid-19 testinizin sonucunu beklemek, işvereninizle görüşmenizin sonucunu varsayım etmektir.
Ancak dert, dehşetle karıştırılmamalıdır. Endişe bizi savaşmaya, kaçmaya ve donakalmaya hazırlarken dert, medeniyeti inşa eder.
Bizi dayanmaya, önlemli olmaya, mümkün sıkıntılardan kaçınmaya hazırlarken müspet olasılıkların gerçeğe dönüşmesini sağlayabilir.
Kaygılıyken yalnızca daha yaratıcı ve yenilikçi olmakla kalmayız birebir vakitte beyinlerimiz belirsizlikle yüzleştiği için daha odaklı ve verimli çalışır.
Kaygı tıpkı vakitte Ödül ve toplumsal irtibat dürtülerimizi harekete geçirerek bizi önemsediğimiz şey için çalışmaya, diğerleriyle ilişki kurmaya ve daha üretken olmaya iter. Bu nedenle evrim teorisi açısından Kaygı yıkıcı değildir. Anksiyete, hayatta kalma mantığıyla bütünleşir.
Buna Karşın tasayı potansiyel bir müttefik olarak ele almak yerine, ona bir Hasım üzere yaklaşıyoruz.
Tıbbi Telaş bozuklukları dışında Kaygı teriminin Kötü bir his olarak tanımlanması problemli bir kullanımdır zira bu, iki Temel yanılgıyı kabul ettiğimiz manasına gelir: (a) Telaş deneyimlemek tehlikeli ve yıkıcıdır ve (b) tahlili, korkuyu önlemek yahut ortadan kaldırmaktır.
Kaygıdan kaçınma ve bastırma tasayı artırırken, onunla başa çıkmak için üretken yollar bulmamızı ve duygusal dayanıklılık hünerleri geliştirmemizi engelleyerek bir fırsat maliyetine yol açar.
Bu, tasanın denetimden çıkmasına neden olarak bir Cin kısır döngüyü besler: Tasayı tehlikeli olarak hissetmek, ondan korkmak ve nihayetinde bastırma ve kaçınma yoluyla ondan kaçmaya çalışmak.
Ancak Kaygı duygusu olağan ve sağlıklı hatta yararlı olarak görülmelidir.
Öncelikle anksiyetenin emeline ulaşabilmesi için Kötü hissettirmesi gerekir.
Kelimenin kökeninin Latince yahut Yunanca boğulma, Üzüntü verici bir halde daralma ve huzursuzluktan türemiş olması bu beğenilen olmayan tecrübesi yansıtır.
Ancak böylesine rahatsız edici bir His bizi odaklanmaya ve dikkatimizi vermeye mecburi bırakabilir ve istikbal ziyanları önlemek, daha müspet bir yolda ilerlemek için sıkı çalışmaya itebilir.
Bu yüzden aksiyete görmezden gelinmemesi gereken bir yangın alarmı üzere düşünülebilir.
Bu zihniyet değişimi kuvvetli olumlu bir tesir yapabilir. Tasayla içli dışlı olmak güzelleşmekte kilit rol oynar.
ÜÇ ETAPTA KISIR DÖNGÜDEN ÇIKMAK
Kaygının kısır döngüsünden çıkmak üç evrede Muhtemel olabilir: Dinle, Avantaja çevir ve Bırak.
Dinle: Anksiyete odağımızı güçlendirir ve bulunduğumuz yerden gitmek istediğimiz yere ulaşmamızda itici Sıkıntı vazifesi görür. Tasa bu yüzden ümit barındırır. istikbal tehditlerin farkındayken mükafata kavuşmak isteriz ve bunun için çalışırız.
Anksiyeteyle gelen ağır hisler bu fırsatın kaçmasına neden olabilir bu yüzden derdimizi dinlerken merak en yeterli yoldaşımızdır.
Avantaja çevir: Kaygımızı gayemizin peşinde koşmaya ve önceliklerimizi belirlemeye hakikat yönlendirdiğimizde, hamasete dönüştürürüz. Tasa itici güdümüzü besler, gücümüzü açığa çıkarır.
Bırak: Anksiyeteden kullanışlı bilgiler çıkarmak her Vakit kolay olmaz. kimi iletisi yavaş yavaş ortaya çıkar. Bu durumlarda gelecekle ilgili telaşlı ve bunalmış hissedebiliriz. Bırakmanın en yeterli yoluysa bizi yavaşlatan ve anne odaklanmamızı sağlayan aktivitelerdir. Bu anlar duygusal farkındalık geliştirmek ve güç hislerle baş etmek, takviye aramak konusunda hünerlerimizi geliştirmek için de fırsat sunar.
DOĞRU BİÇİMDE TELAŞLI OLMAK
Salgın, siyasi kutuplaşma ve iklim değişikliği çağında, çoğumuz haklı olarak geleceğimiz için tasadan bunalmış hissediyoruz.
Bununla başa çıkmak için, tasayı rastgele bir hastalık üzere düşünmeyi öğrendik. Tasayı önlemek, kaçınmak ve ne değerine olursa olsun ortadan kaldırmak istiyoruz.
Ama gerçek şu ki Sıkıntı Telaş değil. Tasa bir habercidir; bize belirsizlikle karşı karşıya olduğumuzu ve zorlukların üstesinden gelmemiz gerektiğini söyler. Bize hayatımızda değişmesi gereken yahut takviyeye muhtaçlığımız olan şeyleri gösterir.
Anksiyete bozukluğu teşhisi konan bir kişinin Temel sorunu, ağır Kaygı yaşaması değil, bu hisleri Denetim altına almak için elinde bulunan araçların işe yaramamasıdır.
Bu durum kişinin, kendisine bakmasının, çalışmasının, diğerleriyle temas kurmasının ve tatmin edici bir hayat yaşamasının önüne geçer.
Kaygıya yaklaşımımızı değiştirmek, Telaş yelpazesinde nerede olursak olalım Yardımcı olabilir.
180 yılı aşkın bir müddet evvel, Danimarkalı filozof Soren Kierkegaard şöyle yazmıştı: “Kaygılı olmayı hakikat biçimde öğrenen, en düzgününü öğrenmiştir.”
Hepimiz kaygılı doğarız. Kaygı güç; kimi ürkütücü olmasına karşın, onu bir müttefik, bir avantaj ve bir beceriye dönüştürmek insan olma uğraşının bir modülüdür.
Kaygıyı kurtardığımızda kendimizi de kurtarmış oluruz.
Yorum Yok