Bosna Hersek’te 1992-1995’te yaşanan Cenk sırasında elektrik üretimi için Kamu tarafından yapılan Ufak hidroelektrik santralleri, Ukrayna’da misal yazgısı paylaşan beşerler için ümit oldu.
Bosna Hersek’in doğusundaki Gorazde’de yaşayan halk, Cenk yıllarındaki Tasa ve zorlukla çabada kendi ürettikleri hidroelektrik santrallerini Drina Irmağı’na yerleştirerek karanlık gecelere Fer tutarken, bu Fikir 30 Yıl sonra Ukrayna’da yine hayat buldu.
Konuya ait açıklamada bulunan Bosna-Podrinje Kantonu Başbakanı Edin Culov, Avrupa Birliği (AB) Ofisinin kendileriyle bağlantıya geçerek, Cenk devrinde yapılan santrallere ait görsel ve çizim talep ettiklerini anlattı.
Culov, bir Devre Bosna Hersek’te yapılan Cenk santrallerinin Ukrayna’da da yapıldığı bilgisini aldıklarını Anlatım ederek, “Savaşta beşerler ellerindeki gereçleri kullanarak santraller yaptı. Umuyorum bu Fikir Ukrayna’daki ailelerin de soğuk kış gecelerini aydınlatmaya İmkan sağlamıştır.” diye konuştu.
SAVAŞ PERİYODUNUN BİRİNCİ ELEKTRIK SANTRALİNİ OTOMOBİL TAMIRCİSİ YAPTI
Bosna Hersek’ten farklı olarak Ukrayna’da seri üretime geçildiğini belirten Culov, “Gorazde’deki Cenk devrinin birinci elektrik santralini merhum Juso Velic yapmıştı. Kendisi otomobil tamircisiydi. Savaşta sıhhat ocağındaki yaralıların fener ışığıyla tedavi edildiğini görünce elektrik üretmeye karar vermişti.” tabirlerini kullandı.
Culov, o günleri Fazla düzgün hatırladığını söyleyerek, şöyle devam etti:
“Tüm santraller köprülerin ayağına bağlanırdı. Köprüler nasıl dayandı hala şaşkınım. Bunlar o denli Aka santraller değildi. Günlük personellik. Her Vakit bir şeyler Noksan olurdu. Üzerine kısım düşerdi, bir yerleri yamulurdu. Elektrik olmadığı için metal, el matkabıyla delinirdi. Irmaktaki su düzeyi de Daimi değişirdi. Bunların hepsi santralden üretilen elektriği etkilerdi. 350 voltluk bir aygıtı çalıştırdığınızda her şey yanardı.”
SAVAŞ DEVRİ SANTRALLERİ ZORLUK VE GURURUN SEMBOLÜ
Savaşta 15 yaşında olan ve santrallerin üretimine yardım eden Mirsad Kadric ise o Devre insanların lazım olan gereçleri kendi meskenlerinden getirdiklerini anlatarak, “En Fazla varil ve demir borulara muhtaçlık olurdu. Tekerlekler daha Fazla ahşaptan yapılırdı. Artık dediğimi mühendisler daha uygun anlayacaktır. O Devre araç redüktörü bulabildiğimiz için Fazla şanslıydık.” dedi.
Redüktör üzerinde sağlanan dişli sistem sayesinde kablolar üzerinden 20 konutun ışığının yanabildiğini anlatan Kadric, “Santraller Aka mesuliyet demekti. Her gün gidip Denetim ediyorduk. Yükselen ırmak, üzerine düşen ağaç kolları Aka problemlere neden oluyordu.” diye konuştu.
Kadric, santral tamirinin ise akrobatik hareketler gerektirdiğine işaret ederek, şunları söyledi:
“15 Şubat’ı hiç unutmayacağım. Ben ve kuzenim Yine santral tamiri için yola çıkmıştık. Drina Irmağı’nın üzerinden botla bozulan santrale gidecektik fakat kıyıdakiler bizi çektikleri ipi gevşetince santralin üzerine çıktık. Bot delindi. Hava sıfırın altında. Suya girip kıyıya ulaştık. 15 Şubat’ta hiçbir neden yokken soğuk suda yıkanmıştım”
Kadric, santrallerin hem güç Cenk günlerini anımsattığını hem de Aka bir gurur kaynağı olduğunu kelamlarına ekledi.
Yorum Yok