Edinilen bilgilere nazaran var anayasadaki 100 civarındaki unsur değiştirilecek. Değişiklik yapılacak unsurların içeriği, başkanların daha Evvel ortak imza altına aldıkları güçlendirilmiş parlamenter sisteme geçişi öngören Bilkent Deklarasyonu ile çelişmiyor. Anayasa değişiklikleriyle özgürlüklerin kısıtlanmasını öngören unsurlar yine düzenleniyor. Bu kapsamda, toplanma ve şov yapma özgürlüğü, Anlatım özgürlüğü ve basın özgürlüğünün önündeki pürüzler kaldırılıyor.
KRİTİK MADDE
Anayasanın 24. unsuru laikliği düzenliyor. Bu husus üzerinde yapılan çalışmalarda, “dokunulmaması” istikametindeki görüş yük kazandı. Lakin bu hususa ait nihayet karar önderlere bırakıldı. Cumhurbaşkanının yetkileri bu taslakta Kıymetli ölçüde kısıtlanıyor.
AYM SİL BAŞTAN
Taslakta Anayasa Mahkemesi üyelerinin seçimi de yine düzenleniyor. Cumhurbaşkanının bu kuruma yaptığı Üye atamalarındaki yetkisi kaldırılıyor. Nakil yetkisinin sırf Türkiye Barolar Birliği kontenjanından gelen üyelerin ataması ile sonlandırılıyor. Yargıçlar Heyeti ve Savcılar Konseyi üyelerinin atanma yetkileri Meclis’e veriliyor. Meclis’te yapılacak seçimler de “kısıtlı belirleyicilerin inisiyatifine” bırakılmıyor. Çoklu Namzet ortasından seçim yapılması kuralı getiriliyor, iştirak artırılıyor. Siyasi partiler AYM ve suralara Namzet gösteremiyor. Burada, var sistemden eskiye dönme istikametinde bir beklenti ve tenkit vardı. Taslakta eskinin eksikleri ve zayıflıklarının da giderilmesi hedefleniyor.
Ayrıca taslakta, Yükseköğretim Şurası (YÖK) kaldırılıyor. Yerine bilimsel, idari ve mali özerkliği getirilmiş üniversiteler ortasında eşgüdümü sağlamayı hedefleyen bir şura düşünülüyor.
HÜKÜMETE GÜVENCE
İstikrarsızlığın münasebeti olarak görülen ve parlamenter sistemin en Fazla eleştirilen konusu olan koalisyonlar konusunda iktidarın elinden bu kozun alınması için anayasada Önlem getiriliyor. Buna nazaran anayasaya “Yapıcı kurucu güvensizlik oyu” işleniyor. Buna nazaran hükümetin kurulması süreci kolay, devrilme süreci ise zorlaştırılıyor. Hükümet hakkında gensoru verebilmek için yeni hükümetin nasıl kurulacağı konusunun garanti edilmesi kuralı getiriliyor. İspanya, Almanya, Belçika üzere ülkelerde uygulanan bu usul, taslakta da yer alacak.
YARGIYA YENİ SİSTEM
Değişiklik öngörülen Değerli alanlardan birisi de yargı. Buna nazaran var Yargıçlar ve Savcılar Konseyi; Yargıçlar Şurası ve Savcılar Şurası olarak ikiye bölünecek. Yargıçlar Kurulu’na eşitlik bakanı ve yardımcısının iştiraki olmayacak. Bakan ve yardımcısı Savcılar Kurulu’nda yer alacak. Ayrıyeten yargının savunma kurumu da anayasada güçlendirilmiş bir halde yer alacak.
Yorum Yok