Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki‘nin 3 Mayıs Anayasası’nın kabulünün Yıl dönümü nedeniyle yazdığı name ülkede aylık yayımlanan mecmua “Wszystko co Najwazniejsze”de yer aldı.
Söz konusu anayasanın 3 Mayıs 1791’de kritik bir vakitte onaylandığını Anlatım eden Morawiecki, demokrasinin Özgür beşerler sistemi olduğunu ve Polonya’daki tarihinin 15’inci yüzyıla kadar uzandığını belirtti.
Morawiecki, ülkesinin Avrupa’nın kalbinde yer aldığını belirterek, “Biz ne batının doğusu ne de doğunun batısıyız. Ne Fransız filozofların hayali şark Avrupa’sına ne de Alman bakanların ‘Mitteleuropa’sına ilişkin değiliz. Bin yılı aşkın bir müddettir gelişen kendi kimliğimiz var” değerlendirmesinde bulundu.
Polonya’nın genç bir demokrasi olmadığının altını çizen Morawiecki, “Polonya, Çağdaş Avrupa’nın en eski demokrasilerinden biridir. diğer Avrupa demokrasilerinin kızı değil ablasıdır” sözlerini kullandı.
Morawiecki, 3 Mayıs 1791’de Polonya’nın kıta Avrupa’sında anayasacılığın beşiği olduğunu vurgulayarak, “Polonya, 18’inci yüzyılın sonunda mutlakiyet deniziyle çevrili bir özgürlük adasıydı. Bu ideolojinin Misli dalgaları, kanlı bir bedel ödeyen 20’nci Yüzyıl totalitarizmlerinde doruğa ulaştı. Fakat siyasi kültürümüz her Vakit hem totalitarizmden hem de mutlakiyetçilikten Irak durmuştur” dedi.
“TARİH BİZE BU DEĞERLİ DERSİ ÖĞRETTİ”
O devirde kabul edilen anayasanın bir hareket ya da tarihi evrak değil birebir vakitte Polonya’nın hukuk, özgürlük ve Hristiyanlık temellerine dayalı kimliğinin ispatı olduğunu belirten Morawiecki, ortak ömrün bu bedellere tabi olmasını bildirdi.
Morawiecki, 3 Mayıs Anayasası’nın devletin ve hukukun temellerini güçlendirirken şahıs hürriyetini de koruduğunu Anlatım ederek, şunları kaydetti:
“Yalnızca kuvvetli bir devlet vatandaşlarının Özgür olmasını sağlayabilir. 3 Mayıs tarihli anayasa, halk gücünü yasama, yürütme ve yargı organlarına ayırdı. Charles Montesquieu ve John Locke tarafından öne sürülen üçlü güçler ayrılığı kavramı, anayasa müellifleri tarafından, ulusun egemenliği prensibiyle desteklenmiştir. Milletine hizmet etmeyen otorite meşruiyetini kaybeder. Bu yasama, yürütme ve yargı erkleri için de geçerlidir. Tarih bize bu Kıymetli dersi öğretti.”
Polonya’da soylu-köylü ayrımına da dikkati çeken Morawiecki, 3 Mayıs 1791’e kadar ulusun soylularla eş manalı olduğunu lakin o tarihte Polonya kimliğinin yine tanımlandığını anımsattı.
Morawiecki, şöyle devam etti:
“Polonya’yı seven ve hayatını ona bağlamaya Amade olan herkes, toplumsal yahut etnik kökeni ne olursa olsun Polonyalı olabilir. Bu nedenle, Polonya vatanseverliğinin, en müthiş biçimini Üçüncü Reich’ta almış olan Alman milliyetçiliğiyle hiçbir ortak yanı yoktur. Ayrıyeten 3 Mayıs Anayasası, din özgürlüğünü onayladı. Demokrasi kıymetlidir, zira bir kişinin özne değil vatandaş olduğu Biricik sistemdir. İnsan onuru ve özgürlüğü fikrinin medeniyetimizin Hıristiyan köklerinden geldiğini hatırlayalım. İncil’de bize verilen kıymetleri unutmamalıyız. aykırı takdirde demokrasi, anayasa üzere sözler manasını yitirecek ve Düzmece savunucuları olan içi boş sloganlara dönüşecektir.”
“AB, RUS EMPERYALİZMİNE KARŞI SİYASİ VE MANEVİ GÜCÜNÜ KORUYACAK”
Morawiecki, 3 Mayıs Anayasası’nın kabul edilmesinden sonra Polonya’nın varlığının sona erdirildiğini anımsatarak özgürlük gayretine ve halkın yaşadıklarının zorluklarına dikkati çekti.
Geçen Yıl 24 Şubat’ta Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlamasıyla “özgürlüğün bir defada alınmadığını” hatırladıklarını Anlatım eden Morawiecki, mektubunu şöyle tamamladı:
“Anavatanımızın şark hududunun ötesindeki Cenk yalnızca özgürlüğümüzle ilgili değil, tıpkı vakitte kimliğimizle, önümüzdeki iki Çehre otuz, hatta bin Yıl içinde hala Polonyalı olup olmayacağımızla ilgili. 3 Mayıs Anayasası’nın yazgısı bize bir ders daha veriyor. Devlet üstü bir federasyon değil, sadece bir ulus-devlet vatandaşlarının özgürlüğünün emniyetli bir garantörü olabilir. Polonya haritadan kaybolduğunda, özgürlüğümüzü kaybettik ve bağımsızlığımızı yine kazanana kadar onu Geri alamadık. Onu oluşturan uluslar olmasaydı Avrupa ne olurdu? Avrupa lakin halkları galip gelirse Mevcut olabilir. Avrupa Birliği, Rusya emperyalizmine ve onun ‘kızıl çarlarına’ karşı siyasi ve manevi gücünü, birleşmiş ve birbirlerinin farklılıklarına saygılı bir ulus-devletler topluluğu olarak koruyacaktır. Gelecekte daha Çok zorluk var. Global güçlerin istikrarı gözlerimizin önünde değişebilir. Bu türlü çalkantılı vakitlerde, geleceğimizi dikkatli ve Mesul bir formda şekillendirmemiz Fazla daha değerli.”
Yorum Yok